W ostatnich tygodniach pojawia się coraz więcej informacji o projektowanych zmianach w służbie zdrowia. Wiele z tych zmian budzi liczne obawy i wątpliwości. Część projektów wciąż jest na etapie konsultacji publicznych bądź prac wewnątrzresortowych, co powoduje, że ich treść i założenia dynamicznie się zmieniają.
Jednym z takich projektów jest nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, nazywana popularnie ustawą o sieci szpitali.
Projekt ustawy tworzącej tzw. sieć szpitali wprowadza nowe rozwiązania, które usprawnią organizację udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez szpitale oraz przychodnie przyszpitalne i poprawią dostęp pacjentów do leczenia specjalistycznego w szpitalach. Pozwolą one zoptymalizować liczbę oddziałów specjalistycznych i umożliwią lepszą koordynację świadczeń szpitalnych i ambulatoryjnych. Ułatwią także zarządzanie szpitalami. Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy zagwarantują odpowiedni poziom, a także ciągłość i stabilność finansowania szpitali. Szpitale, spełniające kryteria kwalifikacyjne określone w ustawie i projekcie rozporządzenia, utworzą tzw. system podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (PSZ). Na funkcjonowanie tego systemu będzie przeznaczone ok. 91% środków, z których obecnie jest finansowane leczenie szpitalne (pozostałe 9% zostanie rozdysponowane w drodze konkursowej). Zakwalifikowanie szpitala do PSZ będzie gwarancją, że Fundusz zawrze z nim umowę – bez konieczności uczestniczenia w postępowaniu konkursowym.
System PSZ będzie główną formą zabezpieczenia dostępu pacjentów do świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu leczenia szpitalnego. Obejmie także świadczenia z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) realizowane w przychodniach przyszpitalnych oraz świadczenia z zakresu nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. W ramach PSZ zostanie wyodrębnionych sześć poziomów systemu zabezpieczenia świadczeń. Świadczeniodawcy z terenu danego województwa będą kwalifikowani do jednego z tych poziomów. Podstawą kwalifikacji będzie realizacja świadczeń zdrowotnych w określonych profilach świadczeń (zasady kwalifikacji zostaną szczegółowo określone w rozporządzeniu wykonawczym, którego projekt został dołączony do projektu ustawy). Świadczenia opieki zdrowotnej nienależące do PSZ będą nadal kontraktowane w oparciu o postępowania konkursowe, a świadczeniodawcy, którzy nie zostaną zakwalifikowani do PSZ, będą mogli brać udział w postępowaniach konkursowych. W projekcie jest następujące rozwiązanie: jeśli jakiś szpital pełni istotną rolę w systemie, to choć nie spełnia kryteriów, minister zdrowia włączy go do sieci na wniosek dyrektora oddziału NFZ.
Sieć będzie tylko jednym z elementów systemu opieki zdrowotnej. Szpitale, które nie wejdą do sieci, będą mogły starać się o kontrakty na leczenie w ramach konkursów, czyli tak, jak do tej pory. Szpitale, które wejdą do sieci, będą miały zagwarantowane środki na leczenie bez udziału w konkursie.
Wiceminister Józefa Szczurek-Żelazko mówi:
Nie chcemy, by tak jak do tej pory, „spontanicznie” budowano szpitale czy tworzono nowe oddziały, ponieważ na przykład z powodu przeszacowanych wycen części świadczeń dane schorzenia opłacało się (finansowo) leczyć bardziej niż inne.
U podłoża reformy z 1999 roku leżało przekonanie, że „pieniądz idzie za pacjentem”. Dziś widzimy mankamenty tego rozwiązania – specjaliści mnożą wizyty, a szpitale hospitalizacje. Chcemy to wyeliminować. Szpitale będą musiały nadal sprawozdawać, ilu pacjentów leczą czy jakie wykonują operacje, choć sprawozdania te zostaną nieco uproszczone.
Celem systemu nie jest walka, a zagwarantowanie dostępu do odpowiedniej jakości świadczeń dla pacjentów.
Do sieci trafią placówki spełniające warunki te same dla wszystkich. Nie jest tu ważny układ właścicielski. W sieci znajdą się podmioty publiczne i niepubliczne.
Chcemy podnieść efektywność systemu, ale też skuteczność i bezpieczeństwo leczenia przez adekwatne wskazywanie podmiotów z gwarancją kontraktu z NFZ.
Na tym etapie prac nad projektem ww. ustawy nie można stwierdzić, ile szpitali znajdzie się w sieci. Ministerstwo Zdrowia stale pracuje nad tym, aby wszystkie szpitale uznawane za kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów znalazły się w sieci. Możemy zagwarantować, że szpitale, które stanowią jedyne zabezpieczenie w skali powiatu, trafią do sieci.
Wprowadzenie rozwiązań związanych z siecią szpitali nie wpływa na trwałość projektów współfinansowanych ze środków UE.