Jutro, tj. 15 kwietnia 2010 roku o godzinie 17.30 w Muzeum w Bochni. odbędzie się na spotkanie poświecone pułkownikowi Józefowi Serudze, zamordowanemu w Katyniu. Spotkanie poprowadzi Barbara Woźniak – kustosza zbiorów hr. Tarnowskich na zamku w Suchej Beskidzkiej.
W 70. rocznice zbrodni katyńskiej Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni uprzejmie zaprasza na spotkanie z cyklu „Z Bochni w świat. Ze świata do Bochni”. W jego ramach Barbara Woźniak (dyrektor Muzeum Miejskiego w Suchej Beskidzkiej) wygłosi wykład pt. „Działalność dra Józefa Serugi jako kustosza zbiorów hr. Tarnowskich na zamku w Suchej Beskidzkiej”.
Na przykładzie właśnie postaci Józefa Serugi widać, jak ogromne straty w wyniku zbrodni katyńskiej poniosła polska kultura. Biografia pułkownika Wojska Polskiego Józefa Serugi stanowi wręcz klasyczny przykład losów polskiego inteligenta z czasów II Rzeczypospolitej, zaangażowanego czynnie w sprawy Ojczyzny, któremu podobnie jak tysiącom polskich oficerów strzelono w tył głowy w Katyniu oraz innych miejscach kaźni na Wschodzie. Poznając te biografie doświadczamy bolesnej prawdy o utracie całej generacji osób działających aktywnie w szerokiej przestrzeni życia publicznego.
Był przecież Seruga wybitnym archiwistą, historykiem książki polskiej w epoce renesansu, badaczem dziejów polskiej wojskowości, opiekunem bogatych zbiorów biblioteczno-muzealnych zgromadzonych na zamku w Suchej Beskidzkiej. W 1997 roku jego imieniem nazwano jedna z ulic w zachodniej części Bochni.
Józef Seruga (1886 – 1940)
Oficer Wojska Polskiego, wybitny historyk książki i wojskowości, archiwista. Urodził się 9 stycznia 1886 roku w Łapczycy, w chłopskiej rodzinie Piotra Serugi i Marii z Chlebków. Tam uczęszczał do sześcioklasowej szkoły powszechnej, a następnie w latach 1898 – 1906 do gimnazjum bocheńskiego. Już wtedy zaangażował się w działalność niepodległościowa na terenie powiatu, należąc do najaktywniejszych działaczy Drużyn Strzeleckich. Ukrywał również spiskowców z zaboru rosyjskiego. W Bochni założył tajne biuro paszportów i przepustek dla członków organizacji konspiracyjnych z Kongresówki. Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku powrócił do czynnej służby wojskowej obejmując dowództwo kompanii telegraficznej w Zegrzu pod Warszawa.
W 1931 roku objął stanowisko kustosza zbiorów biblioteczno-muzealnych hr. Juliusza Tarnowskiego na zamku w Suchej Beskidzkiej. Zmobilizowany we wrześniu 1939 roku. Podczas bombardowania Lwowa we wrześniu 1939 roku został ranny i dostał się do niewoli sowieckiej. W 1940 roku został zamordowany w Lesie Katynskim. Wdowa po pułkowniku Serudze, Michalina Serugowa, dopiero pod koniec życia uzyskała potwierdzenie, iż jej mąż zostal zamordowany w Katyniu. Dodać należy, ze dr Józef Seruga, wspólnie z Zygmuntem Hendelem napisali, świetne studium architektoniczno-historyczne pt. Kościół Narodzenia Najswietszej Maryi Panny w Lapczycy (1919).
17 września 2009 roku w Alei Debów Katynskich posadzono poświecone pułkownikowi Józefowi Serudze drzewo. 13 kwietnia 2010 roku, podczas uroczystych obchodów 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, nazwisko pułkownika Józefa Serugi umieszczono na obelisku odsłoniętym przy trasie KN-2.
